Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu poinformował dziś polski rząd o przyjęciu skarg dotyczących braku możliwości zawierania w Polsce związków małżeńskich i partnerskich przez pary osób tej samej płci. To efekt prac Koalicji na rzecz Związków Partnerskich i Równości Małżeńskiej reprezentującej pięć polskich par gejów i lesbijek, które walczą o wprowadzenie w Polsce równości małżeńskiej i związków partnerskich.
Komunikat Europejskiego Trybunału Praw Człowieka rozpoczyna kolejny etap litygacji zainicjowanej w 2015 roku przez Koalicję na rzecz Związków Partnerskich i Równości Małżeńskiej. Po przejściu krajowej procedury sądowej i złożeniu skarg do Strasburga, Trybunał zakomunikował polskiemu rządowi skargi wniesione przez pięć par wchodzących w skład Koalicji. To kolejny krok przybliżający Polskę do wprowadzenia regulacji prawnych gwarantujących parom osób tej samej płci godne i bezpieczne życie w ich własnym kraju.
ETPCz zakomunikował polskiemu rządowi skargi wniesione przez 10 Skarżących. Oznacza to, że Trybunał zadał polskiemu rządowi merytoryczne pytania, na które polski rząd zobowiązany jest udzielić odpowiedzi i zająć stanowisko w sprawie. Tzw. komunikacja sprawy to bardzo ważny etap w postępowaniu – od tego momentu możemy mówić o definitywnym wszczęciu sporu – wyjaśnia adw. Małgorzata Mączka-Pacholak, jedna z prawniczek reprezentujących polskie pary i członkini Koalicji z ramienia warszawskiej kancelarii Pietrzak Sidor & Wspólnicy i dodaje – Po przedstawieniu stanowiska rządu, skarżący będą mogli przedstawić także swoją odpowiedź. Chociaż niewątpliwie jesteśmy bliżej wyroku ETPCz, to jego wydanie to jednak perspektywa kilku miesięcy, a nawet lat.
Uwagę na zasadność prowadzenia działań mających na celu wprowadzenie w Polsce równości małżeńskiej i związków partnerskich pomimo niesprzyjającej atmosfery politycznej, zwraca adw. Paweł Knut z Kampanii Przeciw Homofobii, jeden z pełnomocników reprezentujących polskie pary i koordynator Koalicji:
Nasza litygacja wkracza w kolejną fazę. Obecna sytuacja polityczna i dalszy opór w odmowie uregulowania praw par tej samej płci przez decydentów wyłącznie umacnia nas w przekonaniu o słuszności i konieczności kontynuowania postępowania przed Trybunałem. Jest to jedyna dostępna obecnie ścieżka postępowania dająca szansę na likwidację próżni prawnej, w której znajdują się pary tej samej płci w Polsce.
Polskie pary w Strasburgu
Jedynie 6 państw Unii Europejskiej nie wprowadziło do tej pory żadnych regulacji prawnych dla par osób tej samej płci. Są to Bułgaria, Litwa, Łotwa, Rumunia, Słowacja i Polska. Co więcej, w tym miesiącu związki partnerskie wprowadziła starająca się o akces do Unii Europejskiej Czarnogóra.
Cieszymy się, że coś drgnęło w naszej sprawie. To na pewno wywoła w Polsce dyskusję – również merytoryczną, na co mamy nadzieję. I kto wie, może jakiś procent Polaków zobaczy w nas nie ideologię, a ludzi walczących o podstawowe prawa, jakimi jest m.in. poślubienie osoby, którą się kocha – tak komunikat Trybunału komentują Wojtek i Michał, para z 16-letnim stażem, która wspólnie z czterema innymi tworzy Koalicję.
O konieczności wprowadzenia regulacji prawnych wspomina Ola Kaczorek ze stowarzyszenia Miłość Nie Wyklucza, wchodzącego w skład Koalicji:
Dla wielu par to sprawa pierwszorzędna. Brak regulacji oznacza brak bezpieczeństwa dla rodzin, które chcą po prostu bezpiecznie i godnie żyć. Wiele z nich decyduje się na emigrację do innych krajów, bo Polska nie jest w stanie zapewnić im podstawowych praw wynikających z Konstytucji i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Scenariusz włoski w polskiej adaptacji
Litygacja inspirowana jest sprawą Oliari i inni przeciwko Włochom, w której sześć par osób tej samej płci zaskarżyło do Trybunału w Strasburgu brak rozpoznania przez ich państwo związków zawartych przez nich zagranicą. Sprawa zakończyła się sukcesem – Trybunał uznał ten stan za naruszenie artykułu 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Tą samą drogą postanowiła pójść założona w 2015 Koalicja na Rzecz Związków Partnerskich i Równości Małżeńskiej, którą tworzy pięć par osób tej samej płci wspierane przez organizacje społeczne: Helsińską Fundację Praw Człowieka, Kampanię Przeciw Homofobii, Miłość Nie Wyklucza, Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego oraz pełnomocniczki i pełnomocników: r.pr. Marcina Górskiego, adw. Pawła Knuta, adw. Krystiana Legierskiego oraz adw. Małgorzatę Mączkę – Pacholak, adw. Pawła Osika i adw. Mikołaja Pietrzaka z Kancelarii Pietrzak, Sidor & Wspólnicy.
Decydujące w sprawie przeciwko Włochom było wysokie poparcie społeczne i liczba krajów UE, które do tego momentu wprowadziły regulacje. Dlatego naszym głównym zadaniem jako MNW, jest doprowadzić do tego, by poparcie dla związków partnerskich i równości małżeńskiej w Polsce przekroczyło 50% i by utrzymało się co najmniej na takim poziomie do czasu orzeczenia – komentuje Kaczorek ze stowarzyszenia Miłość Nie Wyklucza.
Zgodnie z najnowszymi badaniami, w 2019 roku wynosiło ono 45% dla równości małżeńskiej i 57% dla związków partnerskich.
Kontakt dla mediów
Ola Kaczorek, Miłość Nie Wyklucza: okaczorek@mnw.org.pl, 509 228 595
Cecylia Jakubczak, Kampania Przeciw Homofobii: 790 866 388, cjakubczak@kph.org.pl, 790 866 388,
O Koalicji: Koalicja na Rzecz Związków Partnerskich i Równości Małżeńskiej powstała w listopadzie 2015 roku. Tworzy ją pięć par gejów i lesbijek oraz wspomagające je organizacje pozarządowe i kancelarie prawne. Celem Koalicji jest doprowadzenie do wydania przez Europejski Trybunał Praw Człowieka historycznego wyroku, który zobowiąże Polskę do przyjęcia przepisów umożliwiających parom osób tej samej płci zawieranie związków partnerskich lub małżeństw. Strona www Koalicji: https://dostrasburga.pl